In memoriam Georges Lambrechts (1928- 2024)

In naam van de collega's nemen Riane Malfait en Dirk Clement het woord: “Je was een denker, bezieler, schrijver en je hebt die talenten met gedrevenheid ingezet om Gestalt in de wereld te zetten. We zijn met velen, studenten en collega's, die nog steeds door jou geïnspireerd worden in ons vak. Daar zijn we heel dankbaar voor.”

Via de gestaltflash deelde Luc Declercq zijn herinneringen aan Georges met wie hij vaak de zoektocht naar de Graal begeleidde: “Ik herinner mij hoe fantastisch het was om onder Georges zijn hoede te mogen zoeken naar mijn eigen weg en mijn Graal. Het was heerlijk te mogen ontdekken dat je gezien kan worden in je onvolmaaktheden zonder afgewezen worden. Niet dat hij in geen franse colère kon schieten, maar de mildheid achteraf was neerkomen op een bed bedekt met engelenhaar… Dit alles vangen in therapeutische programma’s en in een opleiding was een grote kwaliteit van Georges.”

Voor zijn IVC schrijft hij “Het eigen gezicht van de Gestalttherapie” dat door het IVC in 1994 in eigen beheer wordt uitgegeven.

De betekenis van Georges voor Gestalttherapie in onze lage landen kan niet worden overschat. Ik heb het geluk Georges voor het eerst te ontmoeten als begeleider van een cursus Lichaamsexpressie in een “doe-cursus” die doorgaat in de abdij van Averbode. Zijn ongegeneerd zichzelf zijn zonder daarmee de grenzen van anderen te forceren is ook daar al een kwaliteit die blijvende indruk op me maakt. Het moet in het jaar 1975 of 1976 geweest zijn dat mijn zoektocht naar mezelf met die cursus begon. Later lees ik zijn boek: “Je lichaam als kans: lichamelijke ekspressie als verruiming van de seksuele opvoeding”. Een voor die tijd, en voor mij in die tijd, revolutionair boek.

Het is de tijd dat ook Bruno-Paul De Roeck zijn “Eenvoudige kennismaking met Gestalt-therapie: Gras onder mijn voeten” (1975) publiceert, een boekje dat mij aan de opleiding tot gestalttherapeut doet beginnen, toen (1979) nog in Bellegem bij Trees Deturck op haar zolder. Volgens mij was Georges er één of twee jaar eerder aan begonnen op diezelfde zolder.

Georges doet na zijn opleiding theologie een opleiding Familiale en seksuologische wetenschappen, krijgt een relatie met Roosje Yserbyt en verlaat als priester de kerk. Roosje sterft veel te vroeg in 1996 en om zijn rouw vorm te geven en om haar te eren publiceert Georges in 1998, op basis van Roosjes verhandeling ter afsluiting van haar studie Familiale en Seksuologische Wetenschappen (1983) “In staat van orgasme”, waarin het gedachtegoed van Wilhelm Reich en zijn invloed op de psychotherapie wordt onderzocht. In zijn voorwoord schrijft Georges Wollants dat Reichs verdienste in de eerste plaats gaat om het concentreren van de aandacht op het lichaam en op “‘gewaar te zijn’ hoe en waar het lichaam vleesgeworden getuige is van de wisselwerking tussen persoon en wereld”. Die gerichtheid op wisselwerking tussen persoon en wereld hebben de twee Georges al eerder, samen met Daan van Praag, gedreven tot een eerste samenwerking tussen hun drie opleidingsinstituten, die resulteert in het tijdschrift voor gestalttherapie: “GESTALT”. Ze publiceren in 1994 hun eerste jaargang. Op grond van waardering voor het verschillend zijn, groeit een echte vriendschap. Ze vinden support bij elkaar om dit tijdschrift te dragen maar ook om de basis te leggen voor het ontstaan van de NVAGT. In 1996, bij het einde van het tweede Vlaams-Nederlandse congres, doet Daan van Praag een oproep tot de instituten om op te houden ‘met het concurrentiële en conflictueuze gedoe met elkaar en gewoon aan tafel te gaan zitten, contact te maken en projecties terug te nemen ‘. “De Koepel” brengt overleg tussen verschillende opleidingsinstituten op gang en resulteert in 1999 tot het stichten van de NVAGT.

Samen met Daan werkt Georges Lambrechts hard aan het schrijven van een beroepscode. Omdat gestalttherapeuten met een strikte code veel moeite hebben creëert de kamer voor ethische vraagstukken van de NVAGT voor het eerst de functie van vertrouwenspersoon. Deze krijgt bij een klacht de functie om te onderzoeken of de gestokte dialoog niet opnieuw in beweging kan worden gebracht.
Ondertussen werkt Georges Lambrechts aan zijn standaardwerk voor gestalttherapeuten: “De gestalttherapie tussen toen en straks”. In 2001 verschijnt een eerste versie die in 2003 al wordt heruitgegeven in een volledig verbeterde editie. “De wisselwerking van persoon en omgeving wordt hier consequent als uitgangspunt genomen bij het bekijken en onderzoeken van ontwikkelingsprocessen en therapeutische processen.” Het boek wordt een handboek voor studenten in opleiding en voor iedereen die een grondige kennis van gestalttherapie zoekt.

In 2005 wordt Georges Lambrechts niet meer vermeld als redacteur van het Tijdschrift voor Gestalttherapie. Hij brengt in 2008 (Georges wordt dan 80) nog wel “De gestalttherapeut in zijn spiegel”. “Na zijn standaardwerk ‘De gestalttherapie tussen nu en straks’ wilde hij zijn eigen leerschool niet onthouden aan jongere therapeuten”, zo bespreekt Georges Wollants dit boek in de vijftiende jaargang van het tijdschrift voor Gestalttherapie.

Georges Lambrechts heeft het schrijven nooit opgegeven. Volgens een getuigenis van zijn goede vriend Francis op de afscheidsdienst is Georges steeds blijven denken en schrijven.

Meer dan 20 jaar was Hilde bij Georges liefdevol aanwezig, alert en ten dienste. Tot zijn laatste uur was ze hem nabij.
In de uitvaart werd ook zichtbaar hoe Georges in die periode ook een ‘familieman’ was.

Wat me nu, Georges herinnerend, vooral bijblijft is zijn foto waarin hij mild glimlachend ons allen toewuift. Hij lijkt te zeggen: “dag allemaal, ik ben vertrokken, maar volgen jullie echt je eigen pad verder. Eigenheid is een belangrijk goed maar wees ook mild voor elkaar en waardeer de verschillen.”

Bedankt Georges. Je blijft in onze memorie een lichtend voorbeeld.

Jan Lens

Lambrechts G. (1994), Het eigen gezicht van de Gestalttherapie, Kortrijk, I.V.C.
Lambrechts G. (1975), Je lichaam als kans, Kalmthout, Peckmans.
Roeck de, Bruno-Paul, Gras onder mijn voeten, Haarlem, De Toorts.
Yserbyt R. & Lambrechts G.(1998), In staat van orgasme, Brussel, VUBPress
Lambrechts G. (2001) De gestalttherapie tussen nu en straks, Berchem, EPO.
Lambrechts G. (2003) De gestalttherapie tussen nu en straks, herwerkte uitgave, Berchem, EPO.
Lambrechts G.(2008) De gestalttherapeut in zijn spiegel, Berchem, EPO.
GESTALT (1994-2009) Tijdschrift voor gestalttheapie, Turnhout-Amsterdam