NVAGT Congres 9 10 11 november 2018 Rotterdam
T H E M A M O E D
‘Een warm bad, mooie ontmoetingen, goede sprekers’. Misschien dat deze woorden de lading een beetje dekken van de reacties die na afloop van het NVAGT congres in Rotterdam te horen waren. De sfeer was fijn, het programma ‘stroomde’ en ook de locatie droeg bij aan het zo goed geslaagde congres. De dagen zijn omgevlogen.
Op vrijdagochtend 8 november kwamen de deelnemers aan de masterclass binnen. De congrescommissie was er al om de laatste dingetjes nog te regelen. Zij konden de eerste bezoekers in relatieve rust ontvangen, er was koffie en thee. Over de inhoud van de masterclass kan ik helaas niets zeggen aangezien ik er niet bij was, maar aan de enthousiaste reacties te horen was deze heel insprirerend.
In de loop van de ochtend stroomden ook de andere therapeuten, studenten, coaches en andere belangstellenden binnen. Het was een warm weerzien van collega’s, studie-genoten of intervisiegroepen. In de grote zaal werd de opening van het congres door Evelien Huiskens namens het bestuur en de congrescommissie gedaan. Het thema moed kent vele betekenissen, maar wat is eigenlijk moed? We willen daar tijdens dit congres meer in ervaren, over uitwisselen en over horen. Daarna werden de procesgroepen samengesteld. En vervolgens werden de wandelschoenen aangetrokken en gingen we in kleine groepjes de stad in, voor de city safari ofwel urban exposure. We kregen een briefje met een bestemming ergens in Rotterdam. Hoe daar te komen mochten we zelf uitzoeken. Soms lag de bestemming erg dichtbij en kon deze lopend bereikt worden, voor andere bestemmingen moest je met de tram. Eenmaal op de plek van bestemming ontmoetten we bijzondere Rotterdammers. Dit varieerde van vluchtelingen die hier een bestaan hebben opgebouwd, kunstenaars en vormen van bijzondere en kleinschalige hulpverleningsprojecten. Allemaal mensen die moed hebben getoond om te doen wat ze doen. Na de maaltijd kwamen de procesgroepen bijeen en werden de bijzondere ontmoetingen van de city safari nabesproken. In mijn eigen procesgroep waren er ontroerende momenten, geraaktheid door de ontmoetingen met deze Rotterdammers, was er veel openheid en werden persoonlijke ervaringen gedeeld over moed.
De volgende ochtend trapte de cabaretgroep Inspinazie de zaterdag af. Het begon direct al goed, de sfeer zat er goed in, een flitsende wisselwerking tussen de zaal en het trio op het podium die op onnavolgbare wijze de inbreng vanuit de zaal tot hilarische sketches wisten te verwerken, waarbij ze met humor zowel gestalttherapie als maatschappelijke thema’s op de hak namen.
Veerle Meurs, o.a. wijsgerig antropoloog en gestaltpractitioner, was de eerste keynote-spreker van deze dag. Wat een bevlogen spreekster, zeer inspirerend. Ze deed een oproep aan ons allemaal om samen iets te doen aan het lijden dat ontstaat door het economisch materialistische systeem waar we in leven. Neem het hart als vindplaats van het goede, het hart ook als kern van therapie. ‘Voelend weten’. En dan de moed hebben dit onderscheidingsvermogen in alle wijsheid te gebruiken als uitgangspunt voor je handelen, staan ergens voor, ondanks misschien angst, dan maar handelen in gewaarzijn van angst maar wel vanuit de primaire vraag: “waar geef ik eigenlijk echt om?”. Haar oproep: Handel kordaat bij situaties die indruisen tegen je heldere intuitie van het goede leven. Daar is moed voor nodig!
Dit is zo nodig in het huidige economisch materialistische systeem, laat gestalttherapie daar dan een goede tegenhanger in zijn. Het leek erop dat velen van ons na haar voordracht de moed voelden daar echt iets mee te willen doen. De staande ovatie die Veerle mocht ontvangen gaf dit wel aan.
(Download hier de presentatie van Veerle Meurs.)
Het lukte prof. dr. Baziel van Engelen na de bevlogen voordracht van Veerle goed om onze aandacht opnieuw te vangen. Hij liet heel mooi zien hoe een andere manier van kijken organisaties kan helpen bij het helpen van clienten of patienten. Als hoogleraar neuromusculaire aandoeningen is hij verbonden aan de Radboud Universiteit en Medisch Centrum in Nijmegen en aldaar een project gestart waarbij betekenisgeving boven genezing is gesteld. In filmpjes kregen we moedige mensen te zien, met een ziekte of beperking, die als uitgangspunt hadden: ‘hoe kan ik met mijn beperkingen betekenis aan mijn leven geven…’ De zieke mensen in het filmpje voelden zich in de medische wereld als snel gereduceerd tot een klacht of ziekte, terwijl er een grote behoefte is juist te worden aangesproken op het gezonde deel. Pas dan kan er aandacht zijn voor betekenisgeving en zingeving. Ziekte strekt zich uit tot de omgeving, is een veldfenomeen, ziekte beperkt zich niet tot het lichaam. Een prachtig initiatief waar ook gestalttherapie juist hierom een mooie bijdrage aan zou kunnen leveren.
Voor de lunch was er tijd om de posterbeurs te bezoeken. Velen deden dit ook, en dit leidde tot leuke uitwisselingen en informatieve ontmoetingen. ‘s Middags werden de workshops bezocht. Er was een veelheid aan inhoudelijke variatie, voor ieder wat wils. Inspinazie verraste ons vervolgens opnieuw met een mooie voorstelling, de wisselwerking tussen zaal en het cabarettrio was gelukkig niet minder geworden. Knap hoor, hoe deze drie acteurs in staat waren hier weer iets moois van te maken.
Voor het diner gingen we naar Oporto, een restaurant op loopafstand dat voor de gelegenheid helemaal voor ons ter beschikking stond. Aan de tafels werd gezellig gepraat, werden ervaringen uitgewisseld en natuurlijk lekker gegeten. Het feest op de avond was ook gezellig, DJ Socrates zorgde voor een heerlijk feest op de zaterdagavond.
En toen was het alweer zondag, de laatste dag van het congres. Henk Oosterling, tijdens zijn werkzame leven als universitair hoofddocent wijsbegeerte verbonden aan de Erasmus universiteit Rotterdam, nam ons mee in zijn zienswijze op maatschappelijke thema’s en hoe we daar zelf invloed op kunnen hebben. Vooral door te ‘down-scalen’, het terug te brengen naar jezelf, het niveau waarop je invloed hebt. Zo kunnen ook grote thema’s toch bereikbaar worden, door doem-denken om te zetten naar doen-denken. Dus de no-nonsens aanpak van het, op zijn Rotterdams gezegd, ‘niet lullen maar poetsen’. En dat op een liefdevolle en contactvolle manier, omdat we nu eenmaal geen individuen zijn, maar juist verbonden zijn in een netwerk en misschien zelfs wel in universele liefde.
(Download hier de presentatie van Henk Oosterling.)
In de procesgroepen werd vervolgens het congres geëvalueerd. Ook hier waren het vooral de positieve en warme reacties die de boventoon voerden. Bijzonder dat bekende en onbekende collega’s in de procesgroepen opnieuw persoonlijke ervaringen konden delen. Kennelijk zijn we met elkaar in staat een veilig klimaat te scheppen waarin deze ervaringen moedig gedeeld worden. Ook kwetsbaarheid en openheid is moed.
De formele afsluiting vond opnieuw plaats in de grote zaal. Dat de congrescommissie een staande ovatie kreeg van de deelnemers laat wel zien hoe dit congres is gewaardeerd en ook voldeed aan een behoefte aan saamhorigheid en toekomstperspectief die we als gestalttherapeuten zo nodig hebben. En waar we zelf onderdeel van uitmaken, door te doen! Ik hoop dat we allemaal naast de inspiratie ook de moed ervaren om daar, ieder op zijn of haar manier, aan bij te dragen. Gestalttherapie verdient het.
Grethe Heida / bestuur